مفهوم رایس (RICE) چیست و چه کاربردی دارد؟

در دنیای پویای مدیریت محصول، اولویت بندی پروژه با RICE می‌تواند تفاوت بین موفقیت و شکست را رقم بزند. با انبوهی از ایده‌ها، ویژگی‌ها و بازخوردهای مشتریان، تصمیم‌گیری در مورد اینکه چه چیزی در نقشه راه محصول قرار گیرد، چالشی پیچیده است. چارچوب RICE به‌عنوان یک ابزار قدرتمند برای مدیران محصول ظاهر شده است تا با ارائه یک روش امتیازدهی ساختاریافته، این فرایند را تسهیل می‌کند.

این چارچوب که توسط شرکت Intercom توسعه‌یافته، با تمرکز بر چهار عامل کلیدی دامنه (Reach)، تأثیر (Impact)، اعتماد (Confidence) و تلاش (Effort) به مدیران کمک می‌کند تا به‌صورت عینی از ایده‌ها را ارزیابی کرده و تصمیمات مبتنی بر داده اتخاذ کنند. با کاربرد RICE در مدیریت پروژه، تیم‌ها می‌توانند ارزش بالقوه یک ویژگی را در برابر منابع موردنیاز آن متعادل کرده و اولویت‌هایی را تعیین کنند که با اهداف استراتژیک هم‌راستا باشد. در این مقاله از سری مقالات راهبردار به بررسی زمان استفاده از RICE خواهیم پرداخت. تا پایان با ما همراه باشید.

منظور چارچوب RICE چیست؟

اولویت بندی پروژه با RICE یک روش امتیازدهی است که توسط مدیران برای اولویت‌بندی مواردی که در نقشه راه محصول قرار می‌گیرند، مورداستفاده قرار می‌گیرد. این شامل محصولات، ویژگی‌ها و سایر ابتکارات است. RICE مخفف Reach، Confidence، Impact و Effort است و این چهار عامل به تعیین اولویت کمک می‌کنند. داشتن روشی برای اولویت‌بندی در ساخت نقشه راه محصول حیاتی است. کاربرد RICE در مدیریت پروژه به مدیران محصول کمک می‌کند تا بدانند ابتدا باید روی چه چیزی از فهرست‌های بهبود و بازخورد دریافتی از مشتریان کار کنند.

چارچوب RICE به شما کمک می‌کند تا هر عامل از ایده محصول را به‌صورت عینی بررسی کنید و هزینه‌ها و مزایا را متعادل سازید. این یک روش نسبتاً جدید است که توسط شرکت نرم‌افزاری پیام‌رسان Intercom توسعه‌یافته است. آن‌ها این روش امتیازدهی را برای کمک به تصمیم‌گیری‌های منسجم در مورد ایده‌های مختلف ایجاد کردند. هنگامی که تصمیم گرفتید چه چیزی در نقشه راه محصول شما قرار گیرد، به یک نرم‌افزار مدیریت پروژه نیاز دارید تا آن نقشه را بسازید و مدیریت کنید. راهبردار یک نرم‎افزار پروژه ارائه می‌دهد که کمک می‌کند نقشه راه محصول خود را برنامه‌ریزی، زمان‌بندی و پیگیری کنید.

اولویت بندی پروژه با RICE : امتیاز RICE چیست؟

امتیاز RICE یک مقدار عددی است که به تیم‌های توسعه محصول کمک می‌کند تا بهتر درک کنند که کدام ویژگی‌های محصول بالاترین سطح اولویت را دارند و باید ابتدا تحویل داده شوند. امتیاز RICE یک ویژگی محصول است که با استفاده از سه عنصر کلیدی مدل امتیازدهی RICE، فرمول RICE و ماتریس RICE محاسبه می‌شود. هرچه امتیاز RICE بالاتر باشد، رابطه بهتری بین ارزش بالقوه یک ویژگی محصول و تلاش موردنیاز آن وجود دارد.

مدل امتیازدهی RICE

ما توضیح دادیم که منظور از اولویت بندی پروژه با RICE چیست؛ اما این روش چگونه کار می‌کند؟ اولین قدم درک چهار عاملی است که برای امتیازدهی اولویت مورداستفاده قرار می‌گیرد. بیایید کمی عمیق‌تر به هر جنبه از این مدل امتیازدهی بپردازیم.

۱. دامنه (RICE)

در تحلیل RICE، دامنه به این معنا است که فکر می‌کنید محصول یا ویژگی شما در یک بازه زمانی مشخص به چند نفر خواهید رسید. این بازه زمانی می‌تواند یک ماه، سه ماه یا سال باشد. پس از تعیین بازه زمانی، از طریق تراکنش‌های مشتریان، ثبت‌نام‌های آزمایشی رایگان، تعداد کاربرانی که ویژگی‌های جدید را امتحان می‌کنند و… مشخص کنید که در این دوره چند مشتری خواهید داشت.

برای امتیازدهی به بخش دامنه در اولویت بندی پروژه با RICE به‌سادگی از عددی که انتظار دارید به آن برسید، استفاده کنید. اگر انتظار دارید ۱۰۰ کاربر جدید داشته باشید، امتیاز دامنه شما ۱۰۰ است.

۲. تاثیر (Impact)

تأثیر به شما کمک می‌کند تا یک هدف کمی تعیین کنید. به‌عبارت‌دیگر، هدف شما چیست؟ تبدیل‌ها، مشتریان جدید، وفاداری به برند و…؟ این معیار به دلیل اینکه چرایی تصمیم‌گیری مشتری از داده‌های صرف قابل‌تشخیص نیست، دشوارتر است. به همین دلیل یک سیستم امتیازدهی ۵ مرحله‌ای برای تاثیر وجود دارد:

• تأثیر حداکثر: ۳
• تأثیر بالا: ۲
• تأثیر متوسط: ۱
• تأثیر پایین ۰.۵
• تأثیر حداقل: ۰.۲۵

شما می‌توانید این‌ها را جمع کنید و ایده تقریبی از تأثیر را به‌صورت یک عدد کمی به دست آورید.

۳. اولویت بندی پروژه با RICE: اعتماد (Confidence)

نمی‌خواهید تیم محصول را برای محصول یا ویژگی‌ای که به‌خوبی فکر نشده است دچار تنش کنید. عامل اعتماد به شما کمک می‌کند تا پروژه‌هایی را که تأثیر دارند و داده‌هایی برای پشتیبانی از آن‌ها وجود دارد، پشتیبانی کنید. اعتماد به‌صورت درصد اندازه‌گیری می‌شود:

• اعتماد بالا: ۱۰۰ درصد
• اعتماد متوسط: ۸۰ درصد
• اعتماد پایین: ۵۰ درصد

باید در فرایند ارزیابی پروژه با RICE کاملاً صادق باشید؛ وگرنه بعداً عواقب آن را متحمل خواهید شد. این امر به شما کمک می‌کند تا اطمینان حاصل کنید که تأثیر محصول یا ویژگی بر اساس داده‌ها است. اگر اعتماد شما کمتر از ۵۰% باشد، موفقیت محصول یا ویژگی یک شانس بلندمدت خواهد بود.

۴. تلاش (Effort)

این ابتکار به چه میزان تلاش نیاز دارد؟ این میزان با نفر در ماه اندازه‌گیری می‌شود که مقدار کاری است که یک عضو تیم می‌تواند در یک ماه انجام دهد. این مقدار باید یک تخمین تقریبی باشد؛ زیرا تعریف زمان و تلاش لازم برای هر پروژه غیرممکن است؛ زیرا همیشه ریسک‌ها، مشکلات، تغییرات و… وجود دارند. بااین‌حال، روش امتیازدهی مشابه امتیازدهی دامنه است. تعداد کل منابع موردنیاز برای تکمیل محصول یا ویژگی در یک دوره خاص را تخمین بزنید تا امتیاز را به دست آورید؛ بنابراین، پنج نفر در ماه امتیاز ۵ است.

فرمول RICE

فرمول اولویت بندی پروژه با RICE متغیرهای مدل امتیازدهی رایس را مقایسه می‌کند تا به تیم‌های مدیریت محصول اجازه دهد مزایای بالقوه توسعه یک ویژگی محصول را در برابر تلاش موردنیاز آن مقایسه کنند.

امتیاز RICE = (دامنه × تأثیر × اعتماد) ÷ تلاش

بیایید اکنون دو ویژگی محصول را با استفاده از فرمول RICE مقایسه کنیم. در این مورد، سطح اعتماد آن‌ها یکسان است؛ اما دامنه، تأثیر و تلاش آن‌ها متفاوت است.

ویژگی A: امتیاز RICE برابر با ۳۶۰

• دامنه ۶۰۰ کاربر
• تأثیر: ۳
• تلاش: ۵

امتیاز RICE = 5÷ (۱۰۰ × ۳ × ۶۰۰)

ویژگی B: امتیاز RICE برابر با ۲۳۳

• دامنه: ۷۰۰ کاربر
• تأثیر: ۱
• اعتماد: ۱۰۰
• تلاش: ۳

امتیاز RICE = 3 ÷ (۱۰۰ × ۱ × ۷۰۰)

با اعمال فرمول RICE، می‌توان نتیجه گرفت که اگرچه ویژگی محصول A به تلاش بیشتری نیست، به ویژگی B نیاز دارد؛ اما به دلیل تأثیر آن، همچنان برای سازمان ارزشمندتر تخمین زده می‌شود.

ماتریس RICE

ماتریس RICE یک نمودار است که فرایند اجرای مدل اولویت بندی پروژه با RICE را تسهیل می‌کند. با این ابزار، تیم‌های مدیریت محصول می‌توانند تمام ویژگی‌های بالقوه محصول را تجسم کنند، امتیاز RICE آن‌ها را محاسبه کنند و آن‌ها را اولویت‌بندی کنند. بهترین نرم افزارهای مدیریت پروژه قالب‌های چارچوب RICE را ارائه می‌دهند. کافی است ویژگی‌های محصول را فهرست کنید، مقادیر دامنه، تأثیر، اعتماد و تلاش را اختصاص دهید و به‌صورت خودکار امتیاز RICE محاسبه می‌شود.

استفاده از مدل RICE برای مدیریت محصول

می‌توانید ببینید که اولویت بندی پروژه با RICE چگونه عوامل مختلف را برای کمک به اولویت‌بندی اندازه‌گیری می‌کند. ما قبلاً توضیح دادیم که حروف این مخفف چه معنایی دارند؛ اما چگونه این امتیازات را محاسبه می‌کنید تا به اولویت‌بندی لازم در مدیریت محصول دست یابید؟ نحوه مدیریت یک پروژه محصول را از ابتدا تا انتها مدیریت می‌کند. نیاز به تحویل سود را با خواسته‌های مشتری متعادل می‌کند. این فرایند بدان معنا است که باید بفهمید چه چیزی از نظر فنی و عملیاتی ممکن است.

ایده‌های زیادی خواهید داشت و اولویت بندی پروژه با RICE به شما کمک می‌کند تا آن‌هایی را انتخاب کنید که ارزش صرف زمان و هزینه را دارند. برای این کار، اعداد مربوط به دامنه، تأثیر و اعتماد را ضرب کنید. سپس آن را بر عددی که برای تلاش به دست آوردید تقسیم کنید تا امتیاز RICE را به دست بیاورید. این امتیاز تأثیر کل را بر زمان کار شده اندازه‌گیری می‌کند که می‌توان آن را از طریق مدیریت محصول با پیگیری مواردی با بهترین امتیاز به حداکثر رساند.

این به این معنا نیست که امتیاز RICE شما قطعی است. باید به‌صورت جامع‌تر نگاه کنید. یک امتیاز RICE پایین ممکن است پروژه باید که شروع کنید. ممکن است وابستگی‌هایی وجود داشته باشد که بر زمان‌بندی شما تأثیر بگذارد؛ اما چارچوب RICE ابزاری عالی برای بهبود تمرکز شما است.

مزایای اولویت بندی پروژه با RICE

همان‌طور که قبلاً ذکر کردیم، اولویت بندی پروژه با RICE مزایا و معایب منحصربه‌فرد خود را دارد. ابتدا بیایید به برخی دلایل استفاده از این روش نگاه کنیم. همان‌طور که ذکر کردیم، اولویت‌‌بندی محصول استراتژی‌ است که توسط مدیران محصول برای اینکه تلاش‌هایشان کجا بهترین پاداش را خواهد داشت، استفاده می‌شود.

این فرایند کمک می‌کند تا تمام ورودی‌های لازم جمع‌آوری شود، تصمیم‌گیری‌های تکرارپذیر اتخاذ شوند و دلیل این تصمیمات به ذی‌نفعان و تیم توضیح داده شود تا حمایت آن‌ها را جلب کنید. کاربرد RICE در مدیریت پروژه به مدیران محصول تصویر جامعی را با نگاه به عوامل مختلف، به‌جای تمرکز بر یک عامل ارائه می‌دهد. این همچنین بدان معناست که می‌توانید معیارهای عملی را که در تعامل و رضایت کاربر ریشه دارند ایجاد کنید. همچنین با رشد ویژگی‌های محصول، مقیاس‌پذیری را ارائه می‌دهد.

معایب چارچوب RICE

نباید اولویت بندی پروژه با RICE را بیش از حد خوب جلوه دهیم. این یک ابزار عالی است؛ اما قبل از اینکه باعجله به تیم محصول خود در مورد این روش اولویت‌بندی جدید بگویید، بیایید برخی از معایب آن را بررسی کنیم. کاربرد RICE در مدیریت پروژه زمان‌بر است، بنابراین، برای پروژه‌های حساس به زمان ایده‌ال نیست. علاوه بر زمان، داده‌ها نیز می‌توانند مشکل‌ساز شوند. گاهی اوقات داده‌هایی که تخمین می‌زنید، مانند زمان، در دسترس نیستند.

شما فقط یک رقم تقریبی ارائه می‌دهید که ممکن است کاملاً اشتباه باشد. دامنه نیز تا حدی غیرقابل‌اندازه‌گیری است. این‌ها برای اندازه‌گیری دشوار هستند، اما ممکن است برخی ویژگی‌های عالی را نادیده بگیرید. باید منظم باشید تا مطمئن شوید محاسبات شما دقیق هستند. به یاد داشته باشید شما روی چهار عامل کار می‌کنید که به این معنا است که چهار برابر فرصت برای اشتباه وجود دارد.

جمع‌بندی

اولویت بندی پروژه با RICE ابزاری مؤثر و ساختاریافته برای مدیران محصول است که به آن‌ها کمک می‌کند تا در میان انبوه ایده‌ها و ویژگی‌ها، اولویت‌بندی هوشمندانه انجام دهند. با تمرکز بر چهار عامل دامنه، تأثیر، اعتماد و تلاش، این روش امکان ارزیابی عینی و داده‌محور را فراهم می‌کند و تصمیم‌گیری را شفاف‌تر و قابل‌اعتمادتر می‌سازد. کاربرد RICE در مدیریت پروژه به تیم‌ها اجازه می‌دهد تا ارزش بالقوه یک ویژگی را در برابر منابع موردنیاز آن سنجیده و نقشه راه محصولی هم‌راستا با اهداف استراتژیک ایجاد کنند.

با وجود مزایای مانند مقیاس‌پذیری و مدیریت ذینفعان پروژه این روش خالی از نقص نیست.  در این مقاله کوشیدیم راهنمای جامعی در مورد مزایای زمان استفاده از RICE به شما ارائه دهیم. از اینکه تا پایان با ما همراه بودید از شما متشکریم. اگر شما نیز به دنبال تحول درتیم، افزایش بهره‌وری و استفاده از نهایت پتانسیل کسب‌وکار خود هستید، با مشاوران ما در تماس باشید تا راهنمایی‌های لازم را به شما ارائه دهند.